Największym miastem w województwie jest Białystok z ponad 290-tysięczną liczbą mieszkańców, która daje mu 11 miejsce wśród najludniejszych miast w Polsce. Prognozy demograficzne na kolejne lata przewidują, że stolicy województwa nie uda się w najbliższej przyszłości przekroczyć magicznej granicy 300 tysięcy mieszkańców. Co prawda, jeszcze do 2010 roku nastąpi niewielki wzrost liczby osób mieszkających w Białymstoku, później jednak liczba białostoczan zacznie się wyraźnie zmniejszać, by w roku 2030 spaść do ok. 265 tysięcy.

Dwa kolejne miasta z terenu województwa mające status powiatów grodzkich, tj. Suwałki i Łomża zajmują obecnie w klasyfikacji największych miast w Polsce pozycje 50 i 54.

Rysunek 1 Liczba mieszkańców miast powiatowych województwa podlaskiego

Pod względem liczby ludności w powiatach zdecydowanie wyróżnia się powiat białostocki, posiadający niemal dwukrotnie więcej mieszkańców niż drugi w tej klasyfikacji powiat sokólski. Należy jednak pamiętać, iż zajmują one w porównaniu z innymi zdecydowanie większą powierzchnię, która lokuje je na czołowych miejscach nie tylko w województwie, ale też w kraju[1]. Najmniej osób zamieszkuje położony w północno-wschodniej części województwa powiat sejneński.

Występują istotne różnice w wielkości udziału obydwu płci w strukturze ludności poszczególnych powiatów. W przypadku Białegostoku, Łomży i Suwałk widoczna jest wyraźna przewaga kobiet, które stanowią 53% mieszkańców Białegostoku oraz około 52% Łomży i Suwałk. Kobiety stanowią zresztą liczniejszą płeć w zdecydowanej większości powiatów (12 łącznie z grodzkimi), podczas gdy mężczyzn jest więcej zaledwie w 5. Największym odsetkiem ludności płci męskiej odznacza się powiat suwalski, w którym panowie stanowią ponad 51% mieszkańców.

Rysunek 2 Liczba mieszkańców poszczególnych powiatów województwa podlaskiego (bez miast na prawach powiatu)

Rysunek 3 Struktura ludności w powiatach (dane w procentach)

Największą gęstością zaludnienia spośród powiatów ziemskich charakteryzuje się powiat zambrowski, w którym na każdy kilometr kwadratowy powierzchni przypada 61 osób[2]. Kolejne miejsca zajmują powiaty grajewski (52 os./km²) oraz ex aequo wysokomazowiecki i białostocki (po 47 os./km²). Najmniejszą wartością opisywanego wskaźnika odznaczają się powiaty sejneński i suwalski (odpowiednio 25 oraz 27 osób na każdy kilometr kwadratowy powierzchni).

Rysunek 4 Gęstość zaludnienia w poszczególnych powiatach

Rysunek 5 Powierzchnia powiatów w km²

[1]Ciekawostką jest fakt, iż powiat białostocki zajmuje pod względem powierzchni pierwsze miejsce w Polsce. Powiatowi sokólskiemu przypada 8 lokata.
[2] Jest to jednocześnie powiat o najmniejszej powierzchni.